موزیکی ڕۆک چیە؟
لە ئینگلیزییەوە: ژووری وەرگێڕانی موزیکناس
هەندێک جار بە “ڕۆک و ڕۆڵ”یش ناسراوە، شێوازێکی موزیکە کە لە ساڵی ١٩٥٠ لە ئەمریکا و ئەوروپادا بەناوبانگ بووە. بە پلەی یەکەم لەسەر بنەمای شێوازە موزیکییە کۆنەکان دامەزراوە، وەک موزیک ڕیتم و بلوز کە لەلایەن ئەکتەرە ئەمریکییە ئەفریقییەکانی وەک چاک بێری و لیتل ڕیچاردەوە سەرچاوەی گرتووە، بە گرنگیدانێکی زۆر بە گیتار و درامس و دەنگی بەهێز. یەکێک لە سەرەتاییترین و بەناوبانگترینەکانی سەرەتای دەرکەوتنی ڕۆک، ئێلڤیس پرێسلی بوو، کە بە سەما و موزیکە بەهێزەکەی جیهانی تووشی شۆک کرد و دواتر بە دیاردەیەکی خێرا، و پێشڕەوی زۆرێک لە کارەکتورەکانی دیکەی ڕۆکی کرد.
دوابەدوای ئەم مێژووە و لە ساڵی۱۹٦٠ گروپی بیتڵز وەک یەکێک لە دیارترین گروپی ڕۆک دەرکەوتن و بە زووی بەناوبانگ بوون. کە بەشێوەیەکی گشتی سروشی گۆرانییەکانیان لە گۆرانییەکانی ڕیتم و بلوز و لە کارەکانی تری کارەکتەرە سەرەتاییەکانی ڕۆکی بەریتانی وەرگرتوو بوو، لەوانە کلیف ڕیچارد.
بەدرێژایی ئەو مێژووە ڕۆک چەندین لق و جۆری لێجودا بۆوە، بۆ چەندین شێوازی جۆراوجۆر گۆڕا وەک: ڕۆکی فۆلکلۆر، ھەروەکو بۆب دیلان لە ساڵانی شەستەکاندا پێی بەناوبانگ بوو، زۆرجار گیتاری ئاکۆستیک و تێکستی هۆشیاری کۆمەڵایەتییان تێدابوو، زۆربەیان هەستی دژە جەنگیان هەبوو.
ڕۆکی سایکێدلیک، وەک ئەوەی کە لەلایەن گرەیتفول دید و پینک فلۆید و دەرگاکانەوە ڕۆڵی تێدا گێڕاوە، زۆرجار موزیکی ناتەبای تێدابوو کە زۆر کاریگەری بەکارهێنانی ماددە هۆشبەرەکانی وەک (ئێڵ ئێس دییان) لەسەر بوو.
گرووپە پێشکەوتووەکانی ڕۆکی وەکو موودی بلوز و ڕاش و بەڵێ تاقیکردنەوەیان لەسەر کۆمەڵێک ئامێری بەرفراوان دەکرد و زۆرجار سۆڵۆی موزیکی ئیمپرۆڤیزەیشنیان لەخۆگرتبوو کە دەتوانێت بۆ ماوەی ١٠ خولەک یان تەنانەت ٢٠ خولەک بخایەنێت.
دواتر ڕۆک پێشەنگ بووە بۆ فۆرمەکانی تری موزیک وەکو میتاڵ کە دەنگی گیتارێکی توند و شێواندنی قورسی تێدایە هەندێک لە سەرەتاییترین گرووپەکان کە دەتوانرێت وەک هێڤی میتاڵ پۆلێن بکرێن بریتین لە لێد زێپلین و بلاک سابات. هەردوو تیپەکە لە ناوەڕاستی حەفتاکانی سەدەی ڕابردووەوە دەستیان پێکردووە دواتر ڕێگەی بۆ تیپەکانی تری لەوانە میتالیکا و مێگادێس خۆشکرد.
ئەمڕۆ زاراوەی “موزیکی ڕۆک” بۆ ئاماژەکردن بە چەندین فۆڕمی موزیکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت، لەنێویاندا هەر شتێک لە (سۆفت پۆپەوە) تا (میتاڵ) ناوەکە لە بنەڕەتدا بووەتە زاراوەیەکی پێشوەختە بۆ هەر شێوازێکی موزیکی کە بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی لە پۆلێکی دیکەدا جێی نابێتەوە،وەکو کانتری، ئاڕ ئەند بی یان کلاسیک.
فۆرمەکە لە سەردەمی ئێلڤیس پرێسلیەوە گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا هاتووە، بەڵام هێشتا ئەم زاراوەیە دەتوانێت ئاماژە بە گۆرانییەکانی بکات بە ئاسانی وەک چۆن دەتوانێت ئاماژە بە تیپە نوێیەکانی وەک نیرڤانا یان پیرڵ جام بکات.
https://www.musicalexpert.org
